|
 |
|
|
Emigreren naar Nieuw-Zeeland - ben je echt zeker?28 mei 2005 Omdat ik de laatste tijd heel veel vragen krijg om informatie, en ik niet altijd dezelfde e-mail wil versturen, heb ik hieronder een hoeveelheid info bijeengesprokkeld. Dit document is niet 'af'. Af en toe zal ik meer info toevoegen; refereer naar bovenstaande datum om te weten of er wijzigingen aan dit document zijn of niet. Ik hoop dat het helpt! Beste groeten, Kris
Emigreren naar Nieuw-Zeeland - ben je echt zeker? Tien jaar geleden zijn we met ons hele gezin (drie kinderen, toen acht, zes en vier jaar oud) naar Nieuw-Zeeland geëmigreerd. Na tien jaar kan ik met zekerheid zeggen dat het voor ons een heel goede beslissing geweest is. Maar hier in Nieuw-Zeeland hebben we ook Vlamingen zien komen en gaan - Nieuw-Zeeland is niet voor iedereen. Daarom dit gezichtspunt - ik wil hiermee andere mensen helpen om tot een goede beslissing te komen. Nu, je moet wel altijd onthouden dat wat hieronder staat geen absolute waarheden bevat - het is enkel en alleen mijn gezichtspunt. Je bent volledig vrij om niet akkoord te zijn, en ik beweer ook niet dat ik het bij het rechte eind heb. 0) Inleiding Wat wil je ten stelligste vermijden? Je wil ten stelligste vermijden dat je hier in Nieuw-Zeeland toekomt met het idee van hier permanent te komen wonen, om dan na een jaar of langer te besluiten dat het toch niet echt voor jou is, en dan terug te keren. In veel gevallen val je dan uiteindelijk compleet uit de boot. Of je wil of niet, een jaar of langer in Nieuw-Zeeland verandert je op persoonlijk vlak, en uiteindelijk loop je een zeer groot risico om je nergens meer thuis te voelen. In Vlaanderen zal je de goeie dingen van Nieuw-Zeeland missen, en in Nieuw-Zeeland mis je de goeie dingen van Vlaanderen. 't Is een "noch vis, noch vlees"-situatie, en 't is dan heel moeilijk om terug een normaal leven te gaan leiden. Als je naar Nieuw-Zeeland wil komen met een goeie kans van slagen moet je er ook 100% tegen aan gaan; de bruggen verbrand. Als je in het achterhoofd hebt 'als het niet gaat keer ik binnen een jaartje of zo terug', dan zou ik je afraden te proberen; het risico is groot dat het misgaat. Wat moet je dan wel doen? Je moet jezelf eerst documenteren over dit land, zodat je voldoende weet over het land en zijn gewoonten, over de kulturele verschillen, en de nadelen van het leven hier. Pas als je al die dingen op een rijtje zet, en dan nog tot de slotsom komt dat je met de nadelen en de verschillen best kan leven, dan moet je het doen. En als je dan eenmaal je de sprong waagt: nooit meer omkijken! Als je over een kloof moet springen loop je ook zo hard als je kan, en je kijkt niet om. Je kan niet 'een beetje een aanloop nemen' en dan halverwege de sprong willen terugkeren; dan val je gewoon de kloof in. Om het wat makkelijker te maken voor kandidaat emigranten, heb ik hier een aantal van onze ervaringen en een lijst van tips opgesomd - dingen die ons opgevallen zijn, of die voor ons goed uitgedraaid zijn. Veel van het lijstje hieronder klinkt wat negatief - en da's normaal: ik wil de nadruk leggen op de nadelen van het leven hier - de voordelen kennen jullie waarschijnlijk al ten voeten uit. 1) Op reis komen Vooraleer je naar Nieuw-Zeeland emigreert is het heel erg aan te raden hier eerst eens op vakantie te komen, en liever voor een langere periode. Op die manier leer je wel al iets van het land kennen. Wees je er wel van bewust dat op vakantie komen echt niet hetzelfde is als hier een dagdagelijks leven leiden. Een dagdagelijks leven betekent: elke dag naar 't werk, naar school, kinderen oppikken of afzetten, boodschappen doen, papierwerk doen, belastingen betalen,... Vakantie is wat anders. Gebruik de vakantie eerder om contacten te leggen, het land te verkennen, het weer te ervaren, je eigen potje te koken en te zien wat je wel en niet vindt in het warenhuis,... De beste periode om naar hier te komen is waarschijnlijk de slechtste periode - daarmee bedoel ik: als kandidaat-emigrant kom je misschien best op vakantie als het weer hier op z'n slechtst is; dat is normaal zo van September-December. Als je op vakantie komt na nieuwjaar heb je hier doorgaans prachtig weer, en dus geen idee van de regen en de stormen die hier regelmatig doorwaaien (vooral hier in Wellington kan het tussen September en December hard waaien. 120km/u is heel normaal). 2) Mensen eten hier andere dingen Vooral in het begin zal je last hebben om een aantal dingen te vinden die je in Vlaanderen voor 'gewoon' aanneemt. Bijvoorbeeld - patatten: die zijn hier niet zoals de belgische patatten (ze 'bloemen' niet). Brood - da's hier ook iets heel anders. Middag-eten ('lunch') is hier normaal een heel lichte maaltijd; de hoofdmaaltijd ('dinner' of ook 'tea' - heeft behalve de naam niks met thee te maken) valt 's avonds. Wees niet verrast als je in het warenhuis enkel erwtjes in blik _met_ muntsmaak vindt, of als er voornamelijk lams- en schapenvlees te krijgen is. In de winter is er hier normaal maar een beperkt aanbod van groenten en fruit - wij hebben hier leren pompoensoep eten, en 'silverbeet' (bietenloof - smaakt naar spinazie). Er zijn ook een aantal dingen die in Vlaanderen onbekend zijn - tamarillo's of tree-tomato, feijoa, yams,... Nu, naar onze ervaring, na een paar maand vind je wel 'uwen draai' en kan je nagenoeg alles vinden dat je nodig hebt; maaar je kan ook best je dieet aanpassen aan wat hier voorhanden is. 3) Het weer Als je naar de absolute temperaturen kijkt, ziet Nieuw-Zeeland er erg goed uit. Hier in Wellington, waar ik woon, vriest het nagenoeg nooit, en de gemiddelde wintertemperatuur is zo rond de tien graden denk ik. Auckland (vanuit Wellington 800km naar 't noorden, dichter bij de evenaar) is meer tropisch, Dunedin (vanuit Wellington ngeveer even ver naar het zuiden, dichter bij de zuidpool) is kouder in de winter. Temperaturen kunnen enorm varieren van plaats tot plaats - door het bergachtige relief zijn er hier heel veel microklimaten. Ik woon 40 km ten noorden van Wellington, en de gemiddelde jaartemperatuur is hier 2 graden hoger dan in Wellington zelf. Maar heel belangrijk: het klínkt niet koud, maar de winters zíjn hier KOUD. De eerste reden is de wind - de 'windchill' zorgt ervoor dat je heel snel kou krijgt als je met onvoldoende kleding buiten loopt op een echte winterdag - zelfs al is het tien graden op de thermometer. De tweede reden is de bouwstijl van de huizen: isolatie of dubbel glas is hier heel zeldzaam, en veel huizen zijn heel tochtig. Als dan in de wintermaanden de zuidenwind (zuid = zuidpool, koud dus) waait, dan valt de temperatuur in zo'n typisch Nieuw-Zeelands huis als een baksteen naar beneden. Wij hebben dat uiteindelijk opgelost door ons eigen huis te bouwen - dubbele isolatie, dubbel glas, centrale verwarming,... en dan is er echt geen probleem. Maar als je een doorsnee huis huurt of koopt, verwacht je dan aan koude nachten en koude periodes. 4) Huizen zijn hier duur Momenteel staat de Nieuw-Zeelandse dollar heel hoog tegenover de Euro en de US$. Dat wil zeggen dat je weinig Nieuw-Zeelandse dollars krijgt voor je Euros. Op een paar jaar tijd is de NZ$ bijna 40% omhoog geklommen. De algemene teneur is dat die momenteel (voornamelijk door speculanten) overgewaardeerd is en dat in de komende maanden of jaren een (waarschijnlijk snelle) neerwaardse trend gaat optreden. Nieuw-Zeeland is een heel klein landje, en de NZ$ is 'klein bier' voor grote speculanten - de waarde van die NZ$ kan dus echt snel alle kanten uit. Daarbij komt dat de huizenmarkt momenteel oververhit is - mensen betalen echt zotte prijzen voor huizen. Hou er rekening mee dat een typisch huis hier gewoon een houten geraamte is met wat bekleding tegen (hout, plaaster,...) en normaal een plaatstalen dak (dat er soms uitziet als dakpannen). Deze bouwstijl is heel veilig in dit aardbevingland - je wil hier niet in een bakstenen konstruktie wonen met dakpannen als er een 5 of een 6 op de schaal van Richter doorkomt. Doorgaans staan de huizen hier ook heel dicht bij elkaar. Toen wij hier arriveerden hadden wij zo'n idee dat de huizen hier kilometers uit elkaar gingen staan - een groot land, weinig mensen, dachten we zo. Bleek dat we teveel naar 'The Flying Doctors' gekeken hadden - da's de outback in Australie. Hier is het dus niet zo - huizen hebben doorgaans een klein stukje tuin, en je kan typisch van in de badkamer in de keuken bij de buren kijken. Maar aan de andere kant: veel zelfs heel bescheiden huizen in de kuststreken hebben magnifieke zichten op zee. De reden is kultureel: Nieuw-Zeelanders zijn weinig thuis, dus ze geven liever hun geld aan iets anders dan aan een kast van een huis. In 't kort: huizen zijn doorgaans van hout, en veel minder degelijk dan in België. Maar je betaalt momenteel wel abnormaal hoge prijzen voor zo'n kotje. Een aantal economen hier verwachten dat de huizenmarkt in de komende maanden of jaren zou kunnen instorten, maar niemand kan echt de toekomst voorpellen. Ten derde zijn de rentevoeten hier hoog - veel hoger dan in Europa. Lenen is hier duur, en wordt waarschijnlijk nog duurder in de nabije toekomst. En laatstens: de gemiddelde weddes liggen hier een stuk lager dan in Europa. De hele situatie NZ$ vs. Euro-huisprijs-rentevoet is duidelijk onstabiel, en op een goede keer zal 't buigen of barsten. En dat kan onverwachte gevolgen hebben - wees je daarvan bewust. 5) Political correctness In Nieuw-Zeeland is er soms een overdreven klimaat van 'political correctness' - het is soms niet aan te raden om een kat een kat te noemen. Dat kan voor onverwachte 'rare situaties' leiden: wees hierop behoed en vermijd een 'faux pas'. 6) Kulturele verschillen 't Is hier een Westers land, maar toch zijn er opmerkelijke kulturele verschillen. Er is een sterke Polynesische invloed (Maori, Samoa, Tonga). Er zijn ook heel veel immigranten van over heel de wereld. Daarbovenop een heel sterke Engelse kultuur. Dat maakt een interessante mix - als je ervoor open staat is het wel prettig. Maar de dingen zijn dus echt wel anders dan in Vlaanderen. - Mensen zijn hier écht vriendelijk. Wanneer we hier pas toekwamen werden we af en toe ongevraagd geholpen door toevallige voorbijgangers. Als goede Vlaming waren we direct achterdochtig - "Wat wil die gast van mij?". Het simpele antwoord is: "Niks" - mensen zijn gewoon behulpzaam. 't Idee is dat je zelf ook zo wordt - zie je iemand sukkelen met iets, dan help je. - 't Is heel normaal om een (heel familiair) praatje te slaan met een wildvreemde. In Vlaanderen leven de meeste mensen in een onzichtbare capsule - op de trein of bus doet iedereen alsof hij of zij niemand ziet - geen oogcontact, geen conversatie met vreemden. Hier is dat heel anders. Mensen zijn gul met informatie en praten heel makkelijk met elkaar. - De gemiddelde Nieuw-Zeelander is meer afstandelijk dan de gemiddelde Vlaming. Heel vriendelijk en behulpzaam, ja, maar het duurt soms lang voor je met mensen hier een echte emotionele band kan vormen; daar kunnen jaren overheengaan. - "Bring a plate". Het is heel normaal om ergens uitgenodigd te worden met de vermelding 'bring a plate'. Dat wil niet zeggen dat die mensen te weinig bestek of borden hebben of zo. Wat het wel wil zeggen: iedereen die uitgenodigd is brengt een paar porties voedsel mee (dessert, een salade, een taart, brood, chipkes,...) en wat drank (een fles wijn of een paar biertjes). Dat wordt dan allemaal op een of andere tafel gedropt - en iedereen eet van iedereen. Op die manier blijft de kost van 'de party' binnen de perken. - "Come over for tea". Nee - da's geen uitnodiging om thee te komen drinken; 't is een uitnodiging voor avondeten ('dinner') - da's hier de hoofdmaaltijd van de dag. In dat geval kan je wel vragen wat jij kan meebrengen - meestal breng je dan een fles wijn of wat bier, en soms het dessert mee. - 't Zijn hier meestal geen nachtuilen. Als je naar een party of maaltijd gaat zal je merken dat die vroeger begint dan in Vlaanderen, en doorgaans ook veel vroeger eindigt - b.v. tegen 16:00 beginnen, tegen 20:00 ga je weg. In Vlaanderen zou je eerder tegen 20:00 toekomen en om één uur 's nachts vertrekken. - De meeste mensen hier kennen Vlaanderen, zijn er al geweest, en weten waar het ligt. 't Is niet zoals in de USA - "Flanders - is that in Paris?". 7) Clean & Green? Nieuw-Zeeland heeft de reputatie van clean & green te zijn. Dat ligt echt niet aan de inwoners - dat zijn zo ongeveer de meest milieu-onvriendelijke mensen die je je kan indenken. Die 'cleane' reputatie is dus onverdiend. 't Is gewoon omdat er zo weinig mensen zijn, en het land zo groot is. Er zijn wel organische landbouwproducten te vinden - redelijk duur. De niet-organische boeren spuiten met herbiciden, pesticiden, en gebruiken overmatig veel kunstmest dat het een lieve lust is - meestal dingen die in Europa al een tijd verboden zijn maar hier toegelaten zijn. Tot een paar jaar geleden kon je nog gerust drinken uit een rivier - dat is nu niet waar meer; behalve in de afgelegen natuurgebieden zijn de meeste rivieren nogal erg vervuild met dierlijk mest (run-off zoals ze dat hier noemen). In de supermarkt wordt alles verpakt en nog eens verpakt in hopen plastiekzakken; 't kan gewoon niet op, en je wordt een beetje raar aangekeken als je zelf een draagtas meebrengt. Oude (oplaadbare) batterijen en knoopcellen: die dingen zijn erg vervuilend. Maar als je die probeert in te leveren voor recyclage krijg je een rare blik, en worden die dan direct de vuilbak ingekieperd. Auto's worden niet getest op uitlaatgassen. De enige (relatief nieuwe) regel is dat een auto niet meer dan 10 seconden zwarte rook mag geven bij het optrekken. In praktijk wordt daar niet naar gekeken, en regelmatig hang je achter een kamion of jeepachtig ding dat zwarte wolken uitstoot. 't Openbaar vervoer is niet erg goed, en gaat langzaamaan verder bergaf. Op milieu-gebied kan je gerust zeggen dat Nieuw-Zeelanders ongeveer 20 jaar achterlopen op Europa. Je vindt natuurlijk alle soorten gradaties van mensen, maar gemiddeld genomen is het een droevige affaire. Er is wel een langzame verbetering, maar 't is echt niet om over te stoefen. Op dit gebied zijn nieuwe immigranten mogelijk een positieve invloed - Europeanen zijn zich meer bewust van de kwetsbaarheid van het milieu. Nieuw-Zeelanders zijn nogal 'bewusteloos'. 8) Tips Heel veel informatie is heel eenvoudig via het web terug te vinden. De simpelste methode is om naar (de Nieuw-Zeelandse versie van Google) te gaan en daar dan de optie 'pages from New Zealand' te klikken bij opzoekingen; dat maakt je zoek-operaties wat meer gericht. Andere interessante websites:
http://www.stuff.co.nz Huizen, huren etc...
http://www.leaders.co.nz/ etc... zie Google. Leer ook over de eigen Nieuw-Zeelandse uitdrukkingen - anders begrijp je in 't begin niks van wat je hier hoort - zoek "New Zealand Slang" in Google. Eén ervan: http://www.vuw.ac.nz/international/studentlife/glossary_nz.html
|
