zondag, 21 december 2003

Maatwerk gewenst bij aanbestedingsvorm   Bij de keuze van de juiste aanbestedingsvorm voor een publiek investeringsproject worden in een competitief vergelijk de verschillen tussen de diverse aanbestedingsvormen uitgediept. Er bestaat echter geen beste aanbestedingsvorm. Een project moet altijd de best passende aanbestedingsvorm zoeken. De discussie zou zich volgens André Betting en Wesley Veekman niet alleen moeten richten op de vraag op welke manier de beste prijs-kwaliteit verhouding wordt bereikt maar ook hoe een publieke dienst optimaal kan worden geleverd. Naast de traditionele aanbestedingsvormen komen innovatieve contracten en pps-constructies steeds nadrukkelijker op de Nederlandse aanbestedingsmarkt. Een inhoudelijk vergelijk tussen deze contractvormen is veelvuldig onderwerp van publiciteit. Hierbij wordt het gooien van modder niet geschuwd. Deze competitieve vergelijking is onnodig. De beste aanbestedingsvorm bestaat niet. Afhankelijk van het project moet het best passende contract worden gekozen. Vergelijk het met een kwaal: De één is te genezen met penicilline, de ander met een aspirientje. De genezing staat centraal. En daarbij moeten we blijven leren van de ontwikkeling van de geneesmiddelen. De centrale vraag is hoe een publieke dienst optimaal kan worden geleverd. Een publieke dienst beperkt zich niet tot een project maar omvat meer. Je zult dus eerst een diagnose moeten stellen van het publieke probleem alvorens de best passende aanbestedingsvorm bij een project te zoeken. Uitwerking Het succes van een publieke dienst houdt meer in dan alleen de verwezenlijking van een project. De door de overheid te leveren dienst moet op de gebruiker zijn toegespitst. De gebruiker van de publieke dienst bepaalt het uiteindelijke succes. Neem bijvoorbeeld weginfrastructuur. De gebruiker, de automobilist, wil veilig en in zo kort mogelijke tijd van A naar B rijden. Het gaat hem om een veilige en vlotte doorstroming op het hele traject. Een viaduct, drie rijbanen, verkeersinformatie of het wegonderhoud zijn slechts losse onderdelen van het traject. De afzonderlijke onderdelen zijn voor de automobilist minder van belang maar het geheel wel. Zo kan een arts een hartkwaal verhelpen, maar als hij voorbijgaat aan de longkwaal bereikt hij het doel niet. Ook een investeringsproject moet breder worden gezien. Het gaat om de uitwerking die een investering op de totale publieke dienst heeft. Dit gebeurt nog veel te weinig. De projectkenmerken hebben een grote invloed op de keuze van de beste aanbestedingsvorm van een project. Essentieel hierbij is de levenscyclus. De projectonderdelen ontwerp, bouw, onderhoud, beheer maar ook de financiering zijn in een levenscyclus benadering onlosmakelijk met elkaar verbonden door het simpele feit dat ze elkaar onderling beïnvloeden. Door hier al in een vroeg stadium rekening mee te houden en onderdelen te integreren kan winst worden behaald. Zo kan al aan de ontwerptafel rekening worden gehouden met de bouw en het toekomstig onderhoud. Wat de optimale integratie van projectonderdelen is moet uiteraard zorgvuldig worden afgewogen. Daarvoor zijn instrumenten. Het achterstallig onderhoud van de Nederlandse lijninfrastructuur laat zien dat de levenscyclus denkwijze nog geen gemeengoed, maar wel wenselijk, en kan bijdragen aan de publieke dienst. Dogmatiek Een overheidsproject beoogt de totale publieke dienstverlening naar een hoger niveau te tillen. Het publiek belang is er natuurlijk mee gediend dat altijd zorgvuldig met de publieke middelen wordt omgesprongen. Daarvoor moet de best passende aanbestedingsvorm voor een project worden gekozen, waarbij de uitwerking van de investering optimaal bijdraagt aan de oplossing van het publieke probleem. Geen dogmatiek maar maatwerk. André Betting is plaatsvervangend directeur van het Kenniscentrum PPS. Wesley Veekman is adviseur van het Kenniscentrum PPS. Het Kenniscentrum PPS is onderdeel van het Ministerie van Financiën in Den Haag.     1:30:16 PM    comment []

Grondkosten prijzen koopwoningen uit de markt “Sinds 1977 zijn de totale kosten van een nieuwe modale koopwoning met naar schatting 114.000 euro gestegen naar 250.000 euro. Als we niet oppassen stijgen de kosten straks harder dan de marktwaarde van nieuwe koopwoningen.” Deze waarschuwing staat in de Thermometer Koopwoningen van de vereniging van projectontwikkelaars en bouwondernemers NVB. Deze snelle prijsontwikkeling is een gevolg van stijgende grondkosten. Sind 1997 zijn die verdubbeld tot verdrievoudigd. In de totale stichtingskosten nemen de grondkosten nu gemiddeld 30 procent voor hun rekening tegen 22 procent in 1997. Tegelijkertijd hebben gemeenten en Rijk evenmin stilgezeten. Extra of aanvullende eisen zijn gesteld zoals de architectuur, het Bouwbesluit en de energieprestatie van woningen. “Al deze maatregelen vinden hun basis in lovenswaardige argumenten, maar kunnen in moeilijke tijden toch uiterst verlammend werken omdat huizenkopers niet altijd de waarde van deze kwaliteitsvoorschriften inzien. Toch is het juist deze opeenstapeling van eisen en (grond)kosten waar we opnieuw de aandacht voor vragen omdat de nieuwbouw – als we niet oppassen – zichzelf daardoor uit de markt prijst”, waarschuwt de NVB. De bouwondernemers maken zich verder ongerust over de gestage stijging van het aantal te koop staande woningen. Vooral appartementen zijn bijna niet meer te slijten. Van de ruim 100.000 te koop staande woningen, is 44 procent appartement. Volgens de NVB is het in een slechte markt altijd het appartement dat als eerste uit de gratie raakt. Tegelijkertijd is het aandeel appartementen in de nieuwbouw hoog. Gemengd Een antwoord hierop zou kunnen zijn de wioningbouwprogramma’s eenzijdig te richten op goedkopere eengezinswoningen. Mis, vindt het NVB. Er moet sprake zijn van een gemengd bouwprogramma met voor ieder wat wils. Het verleden toont aan dat dergelijke omslagen niet goed zijn. Bovendien blijkt uit de Thermometer dat er geen reden voor is. Er is momenteel juist een ruim aanbod. De kans op prijsdalingen in de koopwoningenmarkt is anders dan bijvoorbeeld ING voorspelt, nauwelijks aanwezig. Van een stabilisatie is wel sprake komend jaar. Dit jaar verwacht de NVB nog een lichte stijging met 1 procent, heel dicht bij wat eind vorig jaar al voorspeld werd. Daarnaast is de voorraad betaalbaar. Dit komt doordat de leencapaciteit van potentiële kopers hoger is dan ooit, mede door de nog steeds lage hypotheekrente. En die zal, zolang de economie niet aantrekt, laag blijven. bron: NVB Bouw   1:30:03 PM    comment []